Greccy filozofowie

Pitagoras

Pythagóras

Pitagoras był greckim filozofem, matematykiem, astronomem i kapłanem. Urodził się w 570 r. p.n.e. (Samos), a zmarł w 510 r. p.n.e. (Croton w południowych Włoszech). Był nazywany "ojcem liczb".

Ojcem Pitagorasa był Mésarchos, który był kupcem lub grawerem pierścieni. Jego nauczycielami byli Pherecydes z Syros i Anaximandros.

Jako młody człowiek Pitagoras wiele podróżował, odwiedzając takie miejsca jak Babilonia i Egipt. Około 530 r. p.n.e. uciekł z Samos, gdy władzę przejął tam tyran Polikrates. Następnie założył szkołę filozoficzną w dzisiejszym Crotone w Kalabrii. Dało mu to również znaczny wpływ publiczny. Kiedy jednak doszło do sporu między jego miastem a Sybaris o podział podbitych ziem, gniew obrócił się przeciwko Pitagorasowi. Dlatego opuścił miasto w 510 r. p.n.e. i osiadł w Metapontus niedaleko Tarentum, gdzie zmarł. Po jego śmierci mieszkańcy wznieśli w jego domu świątynię ku czci bogini Demeter.

Nauki Pitagorasa są tajemnicą, ponieważ istnieją bardzo sprzeczne relacje na jego temat. Wydaje się, że zawierały one dwa główne aspekty, a mianowicie nauki religijne oraz praktykę i zainteresowanie liczbami. Ważna dla niego była również doktryna o związku duszy i ciała.

"Szkoła" Pitagorasa bardzo przypominała współczesny klasztor, w którym kultywuje się ascetyczne życie i odprawia nabożeństwa. Pitagoras wymagał ścisłej dyscypliny i czystości. Jego uczniowie nazywali go mędrcem, ale on wolał być nazywany "miłośnikiem mądrości" (filosofos od philein, "kochać" i sofos, "mądry"). Jego naśladowcy zaczęli nazywać siebie filozofami.

Według Pitagorasa najdoskonalszymi figurami geometrycznymi są kula i okrąg, a następnie kwadrat jako symbol czterech żywiołów. Wśród koncepcji pitagorejskich znajduje się "czworokąt", czyli ciąg liczb 1, 2, 3 i 4, których suma wynosi dziesięć.

Ponadto Pitagoras odkrył związek między długością struny a nutami skali: pół struny brzmi o oktawę wyżej, dwie trzecie struny o kwintę itd.

Najsłynniejsze jest oczywiście "twierdzenie Pitagorasa", które brzmi: "suma pól kwadratów nad dwoma ramionami trójkąta prostokątnego jest równa polu kwadratu nad przeciwprostokątną". Ogólny dowód tego twierdzenia tradycyjnie przypisuje się Egipcjanom lub Babilończykom. I to właśnie tutaj Pitagoras miał się z nim zapoznać podczas swoich podróży. Współcześni uczeni kwestionują to ze względu na barierę językową.