Edyp

Król Teb Laius miał zostać zabity przez swoje potomstwo, dlatego zdecydował się na bezdzietność. Niemniej jednak nadal pragnął mieć następcę tronu, więc porwał Chrysippusa (syna króla Polibiusza). Jednak Chrysippus zmarł, a jego ojciec Polybus przeklął Laiusa, mówiąc, że dożyje śmierci swojego syna z jego ręki.

Po kilku latach Lokaste rzeczywiście miał syna. Jednak Larios kazał wyrzucić go do lasu, związać pasem, a dodatkowo okaleczyć mu nogi. Nic takiego się nie stało, wręcz przeciwnie, chłopiec został oddany pod opiekę pasterza, od którego trafił do Polibiusza. Polyb i jego żona wychowali go jak własnego syna. Gdy Edyp dorósł i odkrył, że nie jest synem Polibiusza, udał się do Delf, aby dowiedzieć się, czyim naprawdę był synem. Tam Pytia wyjawiła mu jedynie, że pewnego dnia zabije własnego ojca, poślubi matkę i rzuci klątwę na swoje dzieci.

Aby zapobiec tej przepowiedni, Edyp udał się jak najdalej od królestwa Polibiusza, a mianowicie do Teb. Poza miastem spotkał starca w rydwanie, który uderzył go biczem, aby oczyścić drogę, a następnie uderzył go kijem. Wściekły Edyp uderzył starca tak mocno, że go zabił. Nie wiedział jednak, że starzec był jego prawdziwym ojcem. Król Lajos właśnie wrócił z Delf z radą, jak uwolnić miasto od Sfinksa. Całe Teby były pogrążone w żałobie.

Bohater udał się więc na górę, gdzie Sfinks miał zadać mu pytanie. Wiedział jednak, że jeśli odpowie źle, Sfinks go zabije. "Które zwierzę ma tylko jeden głos, ale czasami ma dwie nogi, czasami trzy, czasami cztery, i jest najsłabsze, gdy ma najwięcej?" Edyp odpowiedział: "Człowiek, ponieważ jako maluch wspina się na czworakach, w młodości stoi mocno na dwóch, a na starość opiera się na kiju". "Po tej odpowiedzi Sfinks rzucił się do morza i umarł, dzięki czemu Teby zostały wyzwolone. Edyp został uczczony i jednocześnie wybrany nowym królem Teb. Poślubił wdowę Lokaste (swoją prawdziwą matkę) i mieli dwie córki (Antygonę i Ismenę) oraz dwóch synów (Eteoklesa i Polinejkesa).

Kiedy Apollo zesłał plagę na Teby, Creontas został wysłany do Delf po radę, jak pozbyć się zarazy. Rada brzmiała: "Wypędź mordercę króla Lajosa z miasta". "Tak więc Edyp natychmiast ogłosił poszukiwanie mordercy. Ślepy jasnowidz Tejrezjasz oświadczył, że wie, kto jest mordercą. Ponaglany, wskazał na Edypa. Ale on oczywiście nie chciał się do tego przyznać i założył, że był to spisek przeciwko niemu, prowadzony przez Kreonta. Ale Lokaste ujawnił, że miała syna i co się z nim stało. Zostało to potwierdzone królowi przez kilka osób, w tym niewolnika, który zabrał jej syna do lasu.

Lokasté następnie załamała się i popełniła samobójstwo w swojej komnacie. Edyp wydłubał sobie oczy z rozpaczy, a nawet ludzie odwrócili się od niego, domagając się jego wydalenia z Teb. Chociaż nowy król, Kreontas, stanął w jego obronie, nic się nie zmieniło i Edyp musiał odejść. Jego córka Antygona również opuściła miasto wraz z nim i towarzyszyła mu przez resztę życia. Z drugiej strony, jego synowie Eteokles i Polinejkes nie chcieli mieć z nim nic wspólnego.

Kiedy Edyp przybył do Aten i uspokoił boginię zemsty, Erynię, poprosił Ateńczyków, aby przyprowadzili do niego swojego króla, Tezeusza. Zanim jednak do tego doszło, okazało się, że jego synowie, Eteokles i Polinejkes, zaczęli walczyć ze sobą o tron. Co zaskakujące, obaj chcieli, aby Edyp stanął po ich stronie. Według wyroczni ten, kto zdobędzie Edypa, wygra. To Tezeusz ochronił Edypa przed przemocą, a Edyp przeklął swoich synów. Następnie Zeus zakończył swoją niespokojną podróż. Edyp pożegnał się ze swoimi córkami, które powierzył opiece Tezeusza, a sam udał się do Hadesu, królestwa zmarłych.

Dziś termin "kompleks Edypa" (lub "kompleks Edypa") jest używany w psychoanalizie w odniesieniu do silnego uczucia syna do matki i jego ostrych lub agresywnych tendencji wobec ojca.